Alle koffiespecialiteiten op een rij

Koffie is allang niet meer simpelweg “zwart met suiker of melk”. De wereld van koffiespecialiteiten is rijk, gevarieerd en laat liefhebbers experimenteren met smaak, aroma en textuur. Of je nu houdt van een krachtige espresso, een zachte cappuccino of een frisse cold brew: er is voor ieder wat wils. Deze blog neemt je mee door de meest gezochte koffiesoorten, inclusief bereidingsadvies én welk apparaat je het best gebruikt voor een perfecte bereiding.

De verschillende koffiespecialiteiten op een rijtje

 

Geschikte koffiebonen proefpakketten om te testen wat je echt lekker vindt!

Puur & Zwarte Koffiespecialiteiten

Wat is een Espresso?

De espresso is de basis van bijna alle koffiespecialiteiten. Het is een geconcentreerd kopje koffie van ongeveer 25-30 ml dat in 25 seconden wordt gezet met een hoge druk. Het resultaat is een intense smaak met een dikke cremalaag bovenop. Espressobonen zijn vaak donkerder gebrand om die krachtige, bittere tonen naar voren te halen. Deze koffie is klein, maar krachtig. Het hart van Italiaanse koffiecultuur!

Zetadvies: 25 seconden extractie, fijne maling, versgemalen bonen.

Wat is een Ristretto?

Ristretto is de kortste en meest intense espresso-variant. Hij wordt gezet met dezelfde hoeveelheid koffie als een espresso, maar met de helft van het water en in minder tijd. Dit levert een donkerder, stroperiger shot op met minder bitterheid en meer zoetheid. De smaak is geconcentreerder en complexer, met vaak een vleugje chocolade of specerijen. Ristretto is dé keuze voor de purist die gaat voor maximale smaakimpact in een mini-portie.

Zetadvies: 15-20 ml water, fijne maling, korte doorlooptijd. Aanrader voor de koffiekenner.

Wat is een Lungo?

Lungo betekent letterlijk “lang” in het Italiaans en dat zie je terug in de bereiding. Je gebruikt dezelfde hoeveelheid koffie als voor een espresso, maar je laat er twee keer zoveel water doorheen lopen. Dit resulteert in een mildere smaak en een grotere kop koffie, meestal zo’n 60-90 ml. Een lungo is dus geen “verdunde espresso”, maar eerder een verlengde extractie, waardoor bittere tonen meer naar voren kunnen komen. Let op: dit is iets anders dan een Americano.

Zetadvies: ±60 ml, middelfijne maling. Machines met programmeerbare volume-instelling zijn ideaal.

Wat is een Americano?

Een Americano wordt gemaakt door een normale espresso te zetten en daarna heet water toe te voegen. Het verschil met een lungo is dat de espresso zelf kort blijft (normale extractie), waardoor de koffie zijn rijke smaak behoudt. Het extra water komt pas ná het zetten, wat zorgt voor een milder aroma zonder de extra bitterheid die bij een lungo ontstaat. De smaak is zachter en vriendelijker, populair bij wie espresso te intens vindt maar geen filterkoffie wil. Veel reizigers kiezen dit als “veilige” koffiekeuze buiten Europa.

Zetadvies: zet eerst een espresso, voeg 80–100 ml heet water toe. Volautomaten met heetwaterfunctie zijn handig, zoals de JURA E6.

Wat is een gewone Koffie?

Met ‘gewone koffie’ bedoelen de meeste mensen filterkoffie of een long coffee uit een volautomaat. Deze wordt meestal gezet met een grovere maling en een langere doorlooptijd, wat resulteert in een lichtere body en zachtere smaak. Ideaal voor wie houdt van een grote mok en subtielere aroma’s. Afhankelijk van de methode (filter, percolator, French press) kunnen smaak en kracht sterk variëren. In Nederland is dit nog altijd de populairste koffiesoort aan de ontbijttafel.

Zetadvies: medium maling, 92–96°C water, 6g koffie per 100ml water.

Koffiespecialiteiten met melk

Wat is een Cappuccino?

Een cappuccino bestaat uit gelijke delen espresso, gestoomde melk en melkschuim. Het resultaat is een romige drank met een gebalanceerde mix van koffie en melk, vaak geserveerd in een kop van 150–180 ml. De schuimlaag is stevig en dik, ideaal voor latte art en het vasthouden van warmte. Cappuccino wordt vaak als ochtenddrank beschouwd, vooral in Italië. De intense espresso wordt mooi afgerond door de luchtige melkstructuur.

Tip: Kies ook eens voor Havermelk! Havermelk schuimt uitstekend op tot een romige textuur, waardoor het een perfecte keuze is voor een cappuccino. De milde, lichtzoete smaak van havermelk complimenteert de espresso zonder deze te overheersen. Gebruik een barista-edition havermelk voor het beste resultaat.

Zetadvies: 1/3 espresso, 1/3 gestoomde melk, 1/3 schuim. Gebruik volle melk! Of kies een keer voor Havermelk!

Wat is een Flat White?

De flat white komt oorspronkelijk uit Australië of Nieuw-Zeeland en is inmiddels wereldwijd populair. Het is een dubbele ristretto met dun gestoomde melk, zonder dikke schuimlaag. Hierdoor blijft de koffiesmaak krachtig aanwezig, maar wordt deze verzacht door een fluwelen textuur. Flat whites worden vaak geserveerd in een klein kopje (150–180 ml) en onderscheiden zich door hun sterke smaak en elegante structuur. Ideaal voor wie cappuccino te licht vindt en espresso te zwaar.

Zetadvies: fijne schuimtextuur, 60ml melk op 30ml dubbele espresso. Zet hem op een pistonmachine of luxe volautomaat.

Wat is een Caffè Latte?

Café latte is zachter en melkiger dan cappuccino, met een verhouding van ongeveer 1/3 espresso en 2/3 warme melk, plus een dun laagje schuim. Het wordt geserveerd in een groter glas (vaak 250–350 ml) en is ideaal voor wie een minder bittere koffiesmaak wil. De textuur is fluweelzacht en de smaak licht, waardoor het ook populair is om te combineren met siropen of plantaardige melksoorten. In koffiebars is het vaak de ‘instapkoffie’ voor wie net begint met espresso’s. Café latte is toegankelijk, romig en geliefd bij liefhebbers van comfort in een mok.

Tip: Kies ook eens voor Havermelk! Voor een café latte biedt havermelk een zachte en romige basis die goed samengaat met de espresso. De natuurlijke zoetheid van havermelk kan de behoefte aan extra suiker verminderen. Verwarm de havermelk tot ongeveer 60°C voor een optimale smaakbeleving.

Zetadvies: 1 deel espresso op 3 delen warme melk. Machines met grote melkreservoirs zijn hier perfect voor.

Wat is een Latte Macchiato?

Een latte macchiato bestaat uit warme melk met een vleugje espresso, letterlijk vertaald “gevlekte melk”. De espresso wordt pas als laatste toegevoegd, wat een mooie gelaagdheid in het glas geeft. Hierdoor is de koffiesmaak subtieler aanwezig dan bij een café latte of cappuccino. Het wordt meestal geserveerd in een hoog glas en ziet er spectaculair uit door het visuele contrast tussen de lagen. Perfect voor wie van milde koffiesmaken en presentatie houdt.

Tip: Kies ook eens voor Havermelk! De neutrale smaak van havermelk maakt het ideaal voor een latte macchiato, waarbij de espresso bovenop de gestoomde melk wordt gegoten. De lichte smaak van havermelk laat de espresso goed tot zijn recht komen. Gebruik een transparant glas om de mooie laagjes van de drank te benadrukken.

Zetadvies: veel melk, espresso er langzaam overheen schenken. Kies een machine met programmeerbare melkspecialiteiten zoals de JURA Z-serie.

Wat is een Espresso Macchiato?

De espresso macchiato (Italiaans voor “gevlekte espresso”) is een espresso met een klein toefje melkschuim erbovenop. Hierdoor blijft de koffiesmaak prominent, met slechts een vleugje romigheid. Het wordt vaak gedronken door wie espresso nét iets te scherp vindt maar geen zin heeft in een hele melkcappuccino. Macchiato’s zijn klein (30–50 ml) en worden meestal in een espressokopje geserveerd. Snel, krachtig en net wat vriendelijker dan een kale espresso.

Zetadvies: espresso met een kleine hoeveelheid microfoam. Ideaal te zetten met een pistonmachine of een volautomaat met stoompijpje.

Wat is een Cortado?

Een cortado is een gelijke combinatie van espresso en warme melk (1:1), zonder schuim. De melk wordt licht gestoomd, enkel om de intensiteit van de espresso wat af te ronden. Het is een kleine, krachtige drank van zo’n 100 ml, die zijn oorsprong vindt in Spanje. Anders dan de cappuccino is er geen luchtige melkkraag, maar een strakke mix van smaken. De cortado is een ideale balans tussen puurheid en zachtheid, zonder opsmuk.

Zetadvies: 1 deel espresso, 1 deel gestoomde melk, geen schuimlaag. Perfect op een pistonmachine of volautomaat met melkfunctie.

Cold Brew & Iced varianten

Wat is een Cold Brew?

Cold Brew is een langzaam gezette koffie waarbij grof gemalen koffie langdurig (8-24 uur) wordt getrokken in koud water. Deze methode resulteert in een zachte, minder zure koffie met een volle, zoete smaak. Het verschil met ijskoffie is dat Cold Brew nooit in aanraking komt met heet water, waardoor de bittere tonen achterwege blijven. Perfect als pure dorstlesser of als basis voor mixdrankjes. Serveer ‘m met ijsblokjes en eventueel een scheutje havermelk of vanillesiroop voor een twist.

Bij JURA-machines die over een Cold Extraction Process beschikken (zoals de JURA Z10), wordt de koffie koud geëxtraheerd door langzaam koud water onder hoge druk door versgemalen koffie te persen. Dit gebeurt on-demand, dus zonder 12 uur wachttijd. Dankzij deze technologie wordt een Cold Brew niet alleen sneller, maar ook consistenter en perfect in smaakbalans gezet.

Zetadvies: grof gemalen bonen, 12-24 uur trekken in koud water. Geen apparaat nodig, maar een cold brew maker of grote pot met filter is handig. Geen zin om te wachten? Ga dan voor 1 van de JURA koffiemachines met de cold brew functie!

Wat is een Iced Americano?

De Iced Americano is een verfrissende klassieker: een dubbele espresso geschonken over koud water en ijs. Deze koffiespecialiteit behoudt het intense karakter van espresso maar is lichter en beter drinkbaar op warme dagen. Anders dan een gewone Cold Brew blijft de smaak pittig en krachtig, zonder het langzame extractieproces.

Zetadvies: Zet twee shots espresso, voeg koud water toe (verhouding 1:1 of 1:2), en serveer in een glas met ijs.

Wat is een Iced Latte?

Een Iced Latte combineert de kracht van een espresso met de zachtheid van koude melk en ijs. Het resultaat: een romige, koele koffie die zowel verfrissend als troostrijk is. Je proeft de balans tussen koffie en melk zonder dat het zwaar wordt. Met havermelk krijgt de Iced Latte een subtiele nootachtige smaak die verrassend goed samengaat met espresso.

Zetadvies: Zet een shot espresso, giet over een glas met ijs en vul aan met koude (havermelk of gewone) melk. Voeg eventueel siroop toe (vanille, karamel, hazelnoot).

Extra tip: Gebruik barista-edition havermelk direct uit de koelkast. Voeg een snufje kaneel of kardemom toe voor een verrassende twist die goed matcht met de romigheid van havermelk!

Verschillende machines met een cold brew functie